Yeni başlayanlar için Sanat filmi izleme rehberi

Bir gün telefon çaldı o zamanlar ev telefonu hala göz bebeği TRT2'de Mayıs sıkıntısı yayınlanmış babamın iş arkadaşı Metin abi filmi izleme gafletinde bulunmuş. Gafletinde diyorum çünkü Metin abi öyle pek güncel sinemayla da içli dışlı olmadığından NBC sinemasına kafadan girmesi pek acıklı bir durum.
Babam İran sanat filmlerini yabancı uydudan alt yazısız izleyen bir adamdır. Arte'yi de yine altyazı olmadan izlerdi çünkü o dönem amcamın Almanya'dan getirdiği dekoderle yabancı kanallar izlerdik ve bunlarda şimdiki tv platformları gibi seçenekler yoktu. O dekoder mevzusu bizim ailenin yalnızca ufak manyaklıklarından biridir. Başka zaman anlatırım.
Neyse babam epey sıkıntılı bir konuşma yapmak durumunda kaldı çünkü Mayıs Sıkıntısı'nı anlatmak öyle kolay değil. Aslında kolaydı ama karşı tarafın bu kadar basit bir açıklamayla yetinmeden " Tamam da ne anlatıyor bu film " diye ısrarlı sorularına cevap vermek zordu.

Bu gibi durumlar daha sonra da başımıza geldi.
Ben de yeni başlayanlar için sanat filmi izleme rehberi oluşturmaya karar verdim.

1- Hangi filmden başlamalı. 

Eğer sanat filmlerine yabancı sinemadan başlarsanız travmatik sonuçlar alabilirsiniz. O yüzden sinemamızın yüz akı mis gibi yönetmenlerimizi göz ardı etmeden filmleri ve konuları okuyarak başlayabilirsiniz.
Üstteki örnekten feyz alıp Mayıs Sıkıntısıyla başlamayın sakın. Kurdeşen dökenlerin sağlık masraflarını karşılamam bilesiniz.
Yeşim Ustaoğlu'nun Pandoranın Kutusu veya Pelin Esmer'in Gözetleme kulesi'ni öneririm. Konu bakımından diğerlerine göre daha sürükleyici. İlk filmden uyuyakalmazsınız.

2- Film süresince hayatta kalma.

Yukarıda söz ettiğim filmler daha diyaloglu ve sürükleyici konuları olan ve 1,5 saati geçmeyen filmler. İzledikçe göreceksiniz ki bazı filmlerde yalnızca 1,5 saat çay karıştırma sahneleri olacak. Ama siz o mertebeye eriştiğinizde o filmi o sahneyi büyük bir zevkle izleyeceksiniz.
Sanat filmi izlerken bir kere baştan kesin çok sıkılacağım diye düşünmeden başlayın. Pozitif duygularla başlamak iyidir. Sinema salonlarında sıkılıyorsanız malum ortamlarda -bunlar parasını verip izlediğiniz yeni dizi film platformları da olur- ki bence sanat filmi en güzel evde izlenir çünkü siz bir koşu çay koyup çişinizi yapsanız bile sahne kaçmaz.
Benim Kış Uykusu'nu izlerken araya duş sıkıştırmış arkadaşlarım var. Ama uyumayın asla uyumayın. Film sırasında uyuyan insanı Allah ve bilimum diğer bütün Tanrılar sevmez.
Yapmayın.
3- Filmi Anlamıyorum Paniği

Sanat filmleri gişe filmleri aksine her şeyi seyircinin gözüne sokmayı sevmez. Metaforlar kullanır. Hepsini anlayacaksınız diye bir şey yok. Hatta filmi bütün olarak da anlamayabilirsiniz. Sanat filmi bu belli mi olur yönetmen belki de anlaşılmamayı hedeflemiştir. Sanat ortamlarında her şey olabilir.
Üzülmeyin kendinizi yıpratmayın.
Çoğumuz çoğu şeyi anlamıyor.
Bir Zamanlar Anadolu'da filmindeki meşhur elma yuvarlanma sahnesi ile ilgili bin farklı yorum okudum ama yine de o sahnenin tam olarak ne anlatmak istediğini anlamıyorum.

4- Sosyal Medya Yanılgısı

Sosyal Medyayı çoban kendinizi de koyun olarak görmeyin. Yapılan yorumlara güvenmeyin. Hele hele filmin yarısında çıkmayı marifet sayan platformlara hiç güvenmeyin.
Filmleri beklentisiz izlemek her zaman izleyici için artıdır.
Eğer yorum okuyacaksanız filmi izledikten sonra okuyun.

5- Arkadaş faktörü

Eğer çok kafa bir eşiniz arkadaşınız yoksa sanat filmlerini tek başınıza izleyin. Hem yanınızdakine işkence etmeyin hem de keyfinizi kaçırmayın. Çünkü bu yola baş koymamışlar 10 dakika boyunca uçan poşet izlemeyi delilik zannedebilirler. Ne kalpler kırılsın ne filmlere yok yere sövülsün.

Evet 5 maddede Sanat filmi nasıl izlenir öğrendik. Hadi öğrenemedik diyelim en azından neyle karşı karşıyayız bir fikrimiz oldu.
Ahlat Ağacı'nı halâ izlememenin verdiği utançla selamlıyorum sizi.